AA Home > Cultuur > Amerikaanse auto's (deel 4)

Amerikaanse auto's: unieke informatie en mooie foto's

Dit is het vierde deel van het artikel over Amerikaanse auto's. Klik hier voor het eerste deel en een overzicht van dit artikel.

Deel 4: Volwassenheid - het einde van de Amerikaanse auto? (1969-nu)

Afvlakking van de Amerikaanse auto

Tussen 1960 en 1970 veranderde er meer in de Amerikaanse auto-industrie: de visionairs die mooie modellen wilden voor iedere Amerikaan verdwenen, en hun plaats werd overgenomen door economen en andere financiële experts. Het resultaat was dat er na 1970 modellen uitkwamen die voor veel mensen hun charme verloren hadden. Ze begonnen dan ook in een andere richting te kijken: Europa - en Japan.

Pontiac Firebird Trans Am uit 1970

Er was wel meer mis met de Amerikaanse auto, zoals ook het schandaal met de Corvair had getoond. Ze waren enorm groot, zwaar, onveilig, en luxueus, met standaard allerlei dure gimmicks zoals electrische zijramen en remmen. Ze slurpten benzine als nooit tevoren, soms niet minder dan 1 op 4. Maar wie maalde erom: benzine was spotgoedkoop. Begin 1973 kostte één gallon (3,8 liter) niet meer dan 37 dollarcent.

De oliecrises

In 1973 werd 40% van de olie in de VS geïmporteerd, en toen de OPEC plotseling besloot het land niet langer van olie te voorzien, was het hek van de dam. Plotseling had men auto's nodig die minder benzine verbruikten en daar was de Amerikaanse auto niet op gebouwd. De Amerikaanse auto-industrie had dan ook geen antwoord op deze gebeurtenis.

Chevrolet Camaro

De Japanners wel. Zij zagen hun kans schoon en infiltreerden de Amerikaanse markt op grote schaal met hun kleinere, zuinigere autootjes. Zelfs Volkswagen, sinds 1950 de importkoning in de VS, moest eraan geloven: in 1975 en 1976 haalden Toyota en Nissan de Europese autofabrikant in. Tegen 1980 verkochten de Japanners al 2,5 miljoen auto's per jaar, zo'n 25% van de complete jaaromzet.

Amerikaanse auto's op een freeway

Lee Iacocca, een slimme autoverkoper van Ford en later het brein achter de succesvolle Mustang, had het tot president van Ford had geschopt en haalde de Amerikaanse auto althans gedeeltelijk weer uit het slop. Hij wist wat Amerikanen zo mooi vonden aan auto's en produceerde dus niet alleen modellen die de financiële bazen wilden verkopen. Dit werkte niet in zijn voordeel, en al in 1978 werd hij ontslagen.

Iaccoca trok meteen naar Chrysler, dat grote problemen had het hoofd boven water te houden. Hij vroeg de Amerikaanse overheid om hulp en kreeg die - 1.2 biljoen dollar. Hij werd een volksheld en verscheen in 1981 persoonlijk op tv om de nieuwe Chrysler LeBaron aan te prijzen.

Na een tweede oliecrisis in 1979 was de maat voor veel Amerikanen vol. Als ze hun grote Amerikaanse auto niet na 1973 al gedumpt hadden, deden ze dat nu en kochten de kleinere en zuinigere Japanners. De grote, zware Amerikaanse auto's verdwenen langzaam van het toneel en maakten plaats voor kleinere, veiligere modellen. In Detroit zat men met de handen in het haar.

De infiltratie van de Aziatische merken

Sinds die tijd zijn er verscheidene pogingen ondernomen de Amerikaanse auto weer in de mode te brengen. De Aziaten wisten echter niet van ophouden: na Toyota en Nissan kwamen o.a. Subaru (1969), Honda en Mazda (1970), en Mitsubishi (1971) op de Amerikaanse automarkt. In eerste instantie waren alle auto's geïmporteerd, maar in 1982 begon het succesvolle Honda de auto's direct in de VS te fabriceren. Andere merken volgden, en in 1996 werkten er meer Amerikanen in door buitenlanders gebouwde autofabrieken dan in de fabrieken van Ford en Chrysler.

Chevrolet Caprice Classic uit 1986

De val van de Amerikaanse auto-industrie

Tot het midden van het eerste decennium van de 21e eeuw ging het schijnbaar prima met de Amerikaanse auto, ondanks de weidverbreide infiltratie van de andere aanbieders. Hun kosten liepen weliswaar op, veelal door de toegenomen verplichtingen aan gepensioneerde medewerkers, maar de verkopen van hoogprofitabele trucks liepen prima. Er waren tal van succesverhalen van Amerikaanse auto's.

Eén van die succesverhalen was de Saturn, een auto van General Motors die meer gebaseerd was op de Japanse en Europese modellen (en er dan ook min of meer hetzelfde uitziet). Het bedrijf werd begin 1985 opgericht en fabriceerde in 1990 de eerste auto. In 1995 reden er al een miljoen Saturns rond en was de klantenservice ronduit populair bij de klanten. De Amerikanen zaten weer op de goede weg, althans zolang de Amerikanen auto's bleven kopen.

Totdat de crisis van 2008 uitbrak. Toen viel de bodem onder de autoverkopen uit, wat vooral Amerikaanse fabrikanten hard raakte. Ineens kochten consumenten nauwelijks meer auto's en zelfs een "Cash for Clunkers" programma, waarbij Amerikanen een door de overheid gefinancierde korting kregen als ze nieuwe, zuiniger auto's kochten, hielp nauwelijks. Er moest ingegrepen worden.

Saturn LS11

Onder meer Saturn moest eraan geloven. Ondanks de successen van de jaren '90 was de markt van deze auto te klein om levensvatbaar te blijven. In 2009 stootte GM een aantal automerken af, waaronder Hummer en Saturn. De overheid moest daarnaast bij GM en Chrysler ingrijpen om te voorkomen dat de autobedrijven geheel ten onder zouden gaan. Alleen Ford had genoeg reserves om op zichzelf staande te blijven.

Na een zeer moeilijke periode presenteerde GM pas in 2010 weer positieve cijfers.

De Amerikaanse auto vandaag

Tegenwoordig is er niet echt meer sprake van een 'Amerikaanse auto' - de auto-industrie is globaal geworden. Hoewel veel Amerikaanse auto's nog steeds hun eigen, kenmerkende uitzien hebben, heeft de trend die ingezet is in de jaren '70 duidelijk het groene licht gekregen. De auto's van bijvoorbeeld Chevrolets zien er tegenwoordig lang niet zo apart Amerikaans uit als 20 jaar geleden, en zelfs Cadillac is van zijn kenmerkende lange, dunne achterlichten afgestapt bij de meeste modellen van de DeVille.

Is dit nog een Amerikaanse auto? Oldsmobile uit de jaren 1990

Veel Amerikanen roemen nog steeds buitenlandse auto's om hun veiligheid en zuinigheid, en ook Volvo heeft als predikaat 'veiligheid voorop' in Amerika. Toch lijkt het aan de andere kant weer enigszins in de mode te komen om een Amerikaanse auto te kopen. Pickup trucks doen het geweldig goed, en maken tegenwoordig bijna de helft van de totale autoverkopen uit. Ze doen het zelfs zo goed, dat ook buitenlandse merken en Amerikaanse merken die zich traditioneel niet aan een pickup wagen, toch een studiemodel bouwen. Voorbeelden zijn Lincoln, Nissan, en zelfs Volkswagen, Mercedes en BMW.

Een andere zeer goedverkopende auto is de SUV: de Sports Utility Vehicle. Dit is een typisch Amerikaanse auto a la Jeep (Grand) Cherokee, waar de buitenlandse merken een inhaalslag nodig hadden. In Amerika lopen modellen als de Chevrolet Blazer en Suburban, Dodge Durango, Ford Explorer, Expedition en Excursion, en GMC Yukon al veel langer goed, en ook de meeste buitenlandse merken hebben inmiddels SUV's op de markt gebracht.

Stoere pickup truck: Dodge Ram uit 1995

Er is zelfs weer een trend waarneembaar die als "Back to the Future" geclassificeerd kan worden: nieuwe, gestroomlijnde modellen van fabrikanten als Ford en Dodge die teruggaan naar de jaren '40 to '60, maar tegelijkertijd ook futuristisch aandoen. Zelfs de Ford Thunderbird ziet er weer enigszins uit als zijn voorganger - maar niet helemaal.

Het zijn moeilijke tijden voor de Amerikaanse auto, maar de toekomst ziet er na de ingrijpende veranderingen van de laatste jaren weer wat rooskleuriger uit voor de Amerikaanse merken. We kunnen alleen maar hopen dat het echte hart van de Amerikaanse auto niet gestorven is, en dat er nog veel unieke modellen zullen uitkomen waaraan we ons kunnen vergapen. Amerika, en de Amerikaanse auto, hebben het in zich. Op naar de toekomst.

Volgende pagina: Wilt u een Amerikaanse auto kopen?

Terug naar de Cultuur van Amerika pagina

Terug naar de AllesAmerika.com homepage